จำรัส เศวตาภรณ์ นักดนตรีแลนักประพันธ์เพลง เกิดเมื่อ 9 ธันวาคม พ.ศ.2498 (9 Dec 1955) เป็นชาวฝั่งธนโดยกำเนิด บิดา มารดา เป็นชาวจีนอพยพ บิดาชื่อ นายหยิบ แซ่อึ้ง มารดาชื่อ นางไล่ห่าง แซ่ฉั่น เข้ามาตั้งรกราก ก่อนที่นายจำรัสจะเกิด 20-30ปี บิดาเป็นวิศวกรที่มีความสามารถเป็นที่ยอมรับในยุคนั้น แต่เนื่องจากความเป็นช่างที่มีความฝัน ไม่ค่อยชอบทำงานตามแนวตลาด ครอบครัวของเขาจึงไม่ค่อยมีรายได้มากนัก และอุปนิสัยความเป็นคนช่างคิดช่างฝันนี้ได้ติดตัว ดช.จำรัส มาตั้งแต่เกิด บิดาได้พยายามจะสอนให้เขาเป็นช่าง เป็นวิศวกร เหมือนกับพี่ชายอีก 3 คนของเขา แต่ดูเหมือนว่าเป็นสิ่งเดียวที่ยากยิ่งในการถ่ายทอดสู่ลูกคนนี้

จำรัส เกิดที่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ใกล้ๆวัดประยูรวงศาวาส เป็นแหล่งร้านค้าของชาวจีนที่เป็นญาติๆกันในสมัยนั้น ซึ่งส่วนใหญ่ก็เป็นร้านอาหารของชาวกวางตุ้ง (บิดามารดาเป็นชาวกวางตุ้ง Cantanese) การได้อยู่ใกล้แม่น้ำเจ้าพระยาทำให้ดช.จำรัส ได้ซึมซับเอาบรรยากาศความงดงามของชีวิตและปรัชญาแห่งสายน้ำนี้มาตั้งแต่เด็ก เขาเติบโตมากับสายน้ำนี้ ได้เดินข้ามสะพานพุทธที่ทอดข้ามลำน้ำเชื่อมความสันโดษของฝั่งธนบุรีและความศิวิไลซ์จากฝั่งพระนคร นอกจากนั้นจากการที่มีแหล่งพำนักอยู่ใกล้กับวัดประยูรฯ เขาได้รับรู้ถึงปรัชญาแห่งชีวิต การเกิด แก่ เจ็บ ตาย จากการที่ได้พบกับความเศร้าโศกเสียใจของผู้คนกับการจากไปของบุคคลอันเป็นที่รักอยู่แทบทุกวัน จนวันหนึ่งก็มาถึงญาติสนิท และก็มาถึงบิดาของเขาเอง

แม้ฐานะการเงินของครอบครัวจะไม่ค่อยราบรื่นนักแต่จำรัสก็ได้รับการศึกษาอย่างดีที่สุดในยุคนั้นจนจบชั้นอุดมศึกษาที่คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงของประเทศไทย ในขณะที่เรียนอยู่ จำรัสก็ได้ทำงานด้วยการเป็นนักดนตรี ร้องเพลงตามห้องอาหารบ้าง ไนท์คลับบ้างอยู่เกือบ 10 ปี แทบไม่น่าเชื่อที่เขาไม่เคยได้รับการศึกษาทางด้านดนตรีอย่างจริงๆจังๆเลย มุมมองและจินตนาการต่างๆในการสร้างผลงานเพลงของเขาล้วนเกิดมาจากประสพการณ์ในการเล่นดนตรีและจิดวิญญานที่ได้จากสายน้ำ และการเวียนว่ายของชีวิตที่เขาได้พบเห็นมาตั้งแต่เด็ก

จำรัส เศวตาภรณ์ ได้แต่งเพลงไว้มากมาย ส่วนใหญ่เป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ มีภาพยนตร์ไทยนับ 100 กว่าเรื่อง เพลงเกือบ 1000 เพลงที่เขาเป็นผู้แต่ง เสียดายที่เพลงจำนวนมากมิได้มีต้นฉบับที่สมบูรณ์เก็บไว้ เขาได้รับรางวัลมากมาย ทั้งรางวัลในประเทศและต่างประเทศ (รางวัลต่างประเทศ Best Music ASIA PACIFIC FILM FESTIVAL 1987 ที่ประเทศไต้หวัน )

"แต่รางวัลและรายได้จากการทำงานก็มิใช่จุดมุ่งหมายของนักดนตรี" จำรัสเคยกล่าวไว้เสมอ เขาอยากทำดนตรีที่จะเป็นสมบัติของโลกและจักรวาล "เมื่อ ผมได้ตายไป และถ้ามีโอกาสได้เกิดใหม่ผมอยากจะกลับมาฟังเพลงของผมอีก" เขาเคยกล่าวเสริม "ไม่มีสิ่งใดในโลกที่เป็นของเรา แม้แต่ตัวเรา หรือกระทั่งสิ่งที่เราได้สร้างขึ้น ..ทุกคนมีหน้าที่ มันยิ่งกว่าหน้าที่ มันคือภาระ ที่จะทำตัวให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์" จำรัส ได้ประพันธ์เพลงเพื่อศาสนาหลายต่อหลายเพลง ตั้งแต่เมื่อ 10 กว่าปีที่แล้ว และเป็นสิ่งที่จุดประกาย สะกิดไฟที่ซ่อนไว้ในจิตของเขามานาน

	ชุดที่1 เช้าวันใหม่ Morning ได้กล่าวถึงความงดงามของยามเช้า ว่าชีวิตเกิดใหม่ได้ทุกวัน ตราบที่เรายังมีลมหายใจ และความฝันของเรายังไม่เหือดหาย
	ชุดที่2 ฤดูกาลแห่งชีวิต Season of life กล่าวถึงชีวิตเปรียบเสมือนมี3ฤดู(ในไทยมี3ฤดู) ฤดูฝน ฤดูร้อน ฤดูหนาว ยามเด็กเราคือฤดูฝน ที่เจริญเติบโต เบ่งบาน ดั่งต้นกล้าน้อยๆได้รับฝนหล่อเลี้ยง ชีวิตเหมือนมีแต่ความสดชื่น แต่ยามหนุ่มสาวของเราคือฤดูร้อน ต้นไม้ใดที่ไม่แข็งแรงพอก็จะต้องเฉาตาย ชีวิตต้องมีแต่การต่อสู้ค้นหา ดั่งรากแก้วที่ต้องไชชอนหาแหล่งอาหารและแหล่งน้ำใต้พื้นดินแห้งผาก และฤดูหนาวก็เปรียบเหมือนบั้นปลายแห่งชีวิต ที่สั่งสมประสพการณ์ที่ได้เรียนรู้มายาวนาน ขาดแต่กำลังวังชาที่ร่อยหรอ ได้แต่ปลิดใบทิ้งเมล็ดพันธ์ให้แก่ผืนดิน
	ชุดที่3 เสียงเพรียกจากสายลม Whisper of the wind ชุดนี้ให้บรรยากาศแห่งการจินตนาการ ขุนเขา ความรัก การรอคอย และแสวงหา เพลงส่วนใหญ่มาจากดนตรีที่เขาเคยแต่งไว้ให้กับภาพยนตร์ต่างๆ
	ชุดที่4 เพลงใบไม้ Song of leaf ชุดนี้ได้กล่าวถึงชนบทของเมืองไทยในรูปแบบของการบรรเลงเปียโน เพลงในชุดนี้ส่วนใหญ่แต่งเสร็จใน1วัน เมื่อเขาได้ขึ้นไปพักบนภูเขาแถบภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย
	ชุดที่5 บทเพลงแห่งลุ่มน้ำเจ้าพระยา Music of the Chaophraya river เพลงชุดนี้จัดเป็นชุดที่ให้บรรยากาศเมืองไทยในอดีตได้อย่างดีชุดหนึ่ง หน้าปกเป็นภาพเขียนบรรยายถึงเมืองไทยต้นรัตนโกสินทร์ (เมื่อประมาณ200ปีมาแล้ว) บรรเลงโดยเครื่องดนตรีไทยเดิม บรรยากาศต่างๆได้สะท้อนสิ่งที่สะสมมาในตัวจำรัสตั้งแต่เด็กอย่างชัดเจน
	ชุดที่ 6 เปียโนในสวน Piano in the garden เป็นเพลงบรรเลงโดยเปียโน เป็นบรรยากาศในสวน ผสมเสียงนกร้อง เป็นดนตรีในลักษณะ Relaxation กล่าวถึงสิ่งต่างๆที่พบเห็นในสวน เช่นผีเสื้อกับดอกไม้ แมลงปอ นกกางเขน สะท้อนให้เห็นถึงกลิ่นอายเมื่อตอนเรียนอยู่ชั้นอนุบาลและประถม โรงเรียนของจำรัสอยู่ลึกเข้าไปในสวน ความทรงจำต่างๆที่เคยเดินเล่นตามทุ่งหญ้า ท่ามกลางหมู่ไม้นานาพรรณได้ปรากฏชัดเจนในอัลบั้มนี้
	ชุดที่ 7 เนรัญชรา The Naerunchara river เพลงชุดนี้บรรยายถึงสายน้ำเนรัญชรา สายน้ำที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงตรัสรู้ จำรัส เศวตาภรณ์ สนใจในพุทธศาสนา เพราะเขามีจิตวิญญานที่สัมผัสกับความฝันแห่งแดนไกลอยู่เสมอๆ มีครั้งหนึ่งในหลายๆครั้งที่เขาได้พิสูจน์กับตัวเองว่าสิ่งที่เขาพบนั้นเป็นมิติที่อยู่เหนือการสัมผัสปรกติ ครั้งหนึ่งเมื่อ 10 กว่าปีที่แล้วเพื่อนสนิทของเขาได้เสียชีวิต ในขณะที่เสียชีวิตเพื่อนของเขาได้มาร่ำลาในขณะที่เขาเหมือนครื่งหลับครึ่งตื่น ด้วยความสงสัยว่านั่นคือความฝันธรรมดาๆหรือเป็นความจริงในมิติเร้นลับ ในความฝันเขาได้ใช้มือสัมผัสกับกำแพงที่อยู่รอบตัว และนับรอยตะปุ่มตะป่ำและท่องไว้ในใจ พอเขาตื่นขึ้นมาเขาไปที่กำแพงนั้น ซึ่งอยู่ห่างจากที่เขานอนประมาณ 5 เมตรและก็ได้พบกับรอยตะปุ่มตะป่ำเช่นเดียวกัน
	ชุดที่ 8 นิพพาน Nirvana เพลงชุดนี้บรรยายถึง การเดินทางของใจที่เที่ยงแท้ ในวัฏสงสารอันกว้างใหญ่ การเดินทางไกลของดวงจิตในห้วงเวลาแห่งอนันตกาล ลมหายใจแรกของชีวิต ประกาศกล้าศักดาการแสวงหา ตราบลมหายใจสุดท้ายประกาศชัยชนะสู่มาตุภูมิ ณ ที่เริ่มต้นจวบจนถึงอมตะนทีธรรม วิถีธารแห่งชีวิตน้อยใหญ่สถิตนิ่ง ณ ศูนย์กลางดวงฤทัย หมื่นแสนภพชาติ เติมเต็มมหาสมุทรแห่งบารมีธรรม
	ชุดที่ 9 "เพลงที่บรรเลงอยู่ท่ามกลาง เสียงสายธารไหลเรื่อย ดื่มด่ำกับความสุข อันได้รับกับความสงบ"
	ชุดที่ 10 "ดนตรีไทยผสมผสาน โดยมีสุข ขิมเป็นเครื่องนำ บอกกล่าวความงดงามของวัฒนธรรมไทย"
	ชุดที่ 11 "บทเพลงใสๆ บรรเลงด้วยไซโลโฟน (Xylophone) และเปียโน เหมาะสำหรับคุณแม่ คุณลูก และการสร้างบรรยากาศอันอ่อนโยนสำหรับทุก ๆท่าน"
	ชุดที่ 12 "ดนตรีผสมผสานสายน้ำ ความยาว 72 นาที เป็นการนำเพลงในลำดับที่ 5 ของอัลบั้มฤดูกาลแห่งชีวิตมาร้อยต่อ เป็นภาคจบ และ บทสรุปอันสมบูรณ์ของเพลงเจ้าพระยา"
	ชุดที่ 13 "เสียงเปียโนผสมเสียงคลื่นดนตรีแผ่วเบา เสมือนนั่งฟังดนตรีอยู่ริมหาด"

เขายังพยายามสร้างเพลงใหม่ๆอยู่เสมอในทุกวันนี้ "ชีวิตแห่งการเป็นนักดนตรีและนักประพันธ์เพลงของผมไม่ต้องการอะไร" เขากล่าวกับเพื่อนสนิท "ชื่อเสียง.. คำสรรเสริญ.. ผมต้องการเพียงที่นอนสบายๆริมหน้าต่างฟังเสียงฝนตกและละอองน้ำเย็นฉ่ำที่มาสัมผัส ผมยังจำได้เสมอ ตอนเด็กๆผมได้นอนที่ม้าไม้ยาวริมหน้าต่างชั้นสองเสมอ โดยเฉพาะเวลาฝนตก" บิดาของเขาได้เดินมาถาม "อากิมใจ๋ (ชื่อของเขาในสมัยเด็ก) ทำไมไม่ไปนอนข้างในเดี๋ยวไม่สบาย" "ไม่เป็นไรปะป๊า ขอนอนตรงนี้สบายดี" บิดาของเขาก็ไม่ว่าอะไร แต่นั่นเป็นการทักทายไม่นานก่อนที่บิดาของเขาจะเสียชีวิตจากการทำงานหนัก เขายังกล่าวอีกว่า "เพลงที่ดีที่สุดของผมยังมาไม่ถึง และเวลาของผมก็เหลือน้อยลงทุกที" จำรัสไม่ได้รับงานดนตรีอื่นๆ รวมทั้งเพลงประกอบภาพยนตร์ที่เขาเคยประสพความสำเร็จอย่างสูงรวมทั้งไม่เคยรับสร้างงานเพลงให้นักร้องสังกัดค่ายเพลงต่างๆในเมืองไทย "ระบบธุรกิจเพลงได้ทำลายความฝันของศิลปิน และนักดนตรี รวมทั้งได้ทำลายบรรยากาศที่จะสะท้อนความเป็นตัวตนที่แท้จริงของปัจเจกชน" เขาได้กล่าวเสริมท้าย ก่อนที่จะขอตัวไปทำงานต่อๆไป